Naar inhoud springen

Ralph Bryans

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Ralph Bryans
Ralph Bryans tijdens een demonstratierace in 2008 met een 250cc-Honda
Ralph Bryans tijdens een demonstratierace in 2008 met een 250cc-Honda
Geboren Belfast, 7 maart 1941
Overleden Schotland, 6 augustus 2014
Nationaliteit Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk
Team Honda
Kampioenschappen 1 (1965)
Overwinningen 10
Aantal podia 40
Aantal snelste rondes 6

Ralph Bryans was een motorcoureur uit Noord-Ierland. Door zijn lage gewicht (60 kg) was hij uitermate geschikt voor de lichte klassen. In het seizoen 1965 werd hij wereldkampioen in de 50cc-klasse.

Hij begon in 1959, toen hij nog leerling-paswerker was, met racen. Aanvankelijk gebruikte hij een zelfgebouwde motorfiets met een 197cc-Villiers-tweetaktmotor, maar hij reed ook met een 125cc-BSA Bantam en een geleende 199cc-Ambassador. Hij kwam alleen uit in wedstrijden in Noord-Ierland. In 1960 werd hij 200cc-kampioen van Ierland met een 150cc-Triumph T15 Terrierblok dat hij in het BSA Bantam-frame had gemonteerd. In 1961 kreeg hij met verzekeringsagent James Wilson als sponsor de beschikking over een 350cc-Norton 40M Manx. Hij vormde een team met ervaren coureurs als Tommy Robb, Dick Creith en George Purvis.

Wereldkampioenschap wegrace

[bewerken | brontekst bewerken]

Omdat hij zich in het seizoen 1962 inschreef voor de TT van Man, debuteerde hij automatisch in het wereldkampioenschap wegrace. Hij startte met een 50cc-Benelli en met de 350cc-Wilson-Norton, maar scoorde geen punten. Voor de Ulster Grand Prix kreeg hij van Reg Dearden een 500cc-Norton 30M Manx, waarmee hij tiende werd.

In het seizoen 1963 startte hij met een 125cc-Honda CR 93-productieracer, een 250cc-Benelli en een 500cc-Joe Ryan-Norton 30M. Met die Norton werd hij vijfde in de Ulster Grand Prix. Bultaco bood hem daarop enkele racers voor wedstrijden in Spanje aan, maar Jim Redman, fabrieksrijder voor Honda en in 1963 tweevoudig wereldkampioen, had zijn prestatie in Ulster ook opgemerkt. Redman stelde bij Honda voor om Bryans te contracteren.

125cc-tweecilinder Honda CR 93
125cc-tweecilinder Honda CR 93
125cc-viercilinder Honda 2RC 146 1964
125cc-viercilinder Honda 2RC 146 1964
50cc-tweecilinder Honda RC 115 1965
50cc-tweecilinder Honda RC 115 1965
125cc-tweecilinder Honda RC 116 1966
125cc-tweecilinder Honda RC 116 1966
125cc-vijfcilinder Honda RC 149 1966
125cc-vijfcilinder Honda RC 149 1966
250cc-zescilinder Honda RC 166 1967
250cc-zescilinder Honda RC 166 1967

Zo begon Honda het seizoen 1964 met een flink team, dat bestond uit Ralph Bryans (50 cc), Jim Redman (125-, 250- en 350 cc), Tommy Robb (125- en 250 cc), Kunimitsu Takahashi (125 cc) en Luigi Taveri (125 cc). Ralph Bryans concentreerde zich aanvankelijk op de 50cc-klasse, maar Honda weigerde naar de GP van de USA te gaan omdat die te vroeg in het seizoen viel. Bryans viel vervolgens in de GP van Spanje en in de GP van Frankrijk uit. Dat gaf Kreidler-rijder Hans Georg Anscheidt en Suzuki-rijders Hugh Anderson en Isao Morishita een flinke puntenvoorsprong. Nadat Tommy Robb was ontslagen kreeg Bryans diens 125cc-taken erbij. In de Lightweight 125 cc TT finishte hij als derde en in de 50 cc TT als tweede. In de TT van Assen werd hij in de 125cc-race derde, maar hij won de 50cc-race. Hij won vervolgens ook de 50cc-races van de GP van België en de GP van Duitsland. Daardoor had hij nog maar vier punten achterstand op WK-leider Hugh Anderson. De 50cc-klasse kreeg daarna een lange pauze, waardoor Ralph Bryans ook in de 250cc-klasse kon aantreden. In de 125cc-race én 250cc-race van de Ulster Grand Prix finishte hij als derde. In de 125cc-GP van Finland werd hij tweede, slechts 0,8 seconde achter Taveri en 0,3 seconde voor Redman. Het bezorgde Taveri de 125cc-wereldtitel. In de 50cc-klasse kon Bryans theoretisch nog wereldkampioen worden, maar dan moest hij de GP van Finland winnen. Hij viel echter uit door een defecte ontsteking. En Hugh Anderson werd wereldkampioen. Bryans won de 50cc-GP van Japan, maar de uitslag was ongeldig omdat er slechts vijf deelnemers waren. Ralph Bryans sloot het seizoen af als tweede in de 50cc-klasse en als vijfde in de 125cc-klasse.

1965: wereldtitel

[bewerken | brontekst bewerken]

Honda begon het seizoen 1965 met de nieuwe 50cc-RC 114 en de 125cc-2RC 146 uit 1964. Het zou gedurende het seizoen echter een aantal nieuwe machines introduceren en Ralph Bryans reed in twee klassen niet minder dan vijf modellen. Honda sloeg de GP van de USA weer over en dat was koren op de molen van Suzuki, dat in beide klassen veel punten kon scoren. Bryans won de 50cc-GP van Duitsland, werd tweede in de GP van Spanje en won de GP van Frankrijk. In de 50 cc TT viel hij uit, maar hij won de TT van Assen, waardoor hij samen met Hugh Anderson aan de leiding van het WK stond. In de GP van België werd Bryans slechts vijfde en Anderson tweede, maar voor de WK-stand maakte dat geen verschil: Anderson moest punten (streepresultaten) inleveren. In de afsluitende GP van Japan, waar Honda de nieuwe RC 115 inzette, leek Hugh Anderson op de wereldtitel af te stuiven. Hij nam een flinke voorsprong, maar in de laatste ronde ging hij onderuit. Luigi Taveri won met 0,1 seconde voorsprong op Ralph Bryans, maar Bryans was wereldkampioen. Dat Taveri won was ook belangrijk, want daardoor werd hij tweede in het WK en Anderson slechts derde. In de 125cc-klasse nam Anderson met zijn Suzuki al aan het begin van het seizoen een grote voorsprong doordat de Honda-rijders Taveri en Bryans niet in Amerika startten en vervolgens in Duitsland en Spanje uitvielen. Vanaf de TT van Man bracht Honda de verbeterde 4RC 146, maar ook dat werd geen succes: Taveri werd er tweede mee en dat was het beste resultaat van het hele seizoen. Taveri sloot het 125cc-seizoen als vijfde af, Bryans als achtste.

Al voor aanvang van het seizoen 1966 gaf Honda aan te weigeren op de Fuji Speedway in Japan te rijden omdat men delen van het circuit gevaarlijk vond. In het 50cc-seizoen wisselden Luigi Taveri, Ralph Bryans en Hans Georg Anscheidt (Suzuki) elkaar qua overwinningen af en na de GP des Nations, met nog één race te gaan, stonden Taveri en Bryans gelijk aan de leiding van de WK-stand. Honda verscheen echter niet aan de start en gaf de titelkans daarmee uit handen. Anscheidt werd wereldkampioen, Taveri tweede en Bryans derde. Ook in de 125cc-klasse werd hij derde. In die klasse was Luigi Taveri Honda's kopman en hij had na de Ulster Grand Prix zijn wereldtitel zeker gesteld.

In het seizoen 1967 startte Honda niet meer in de 50- en de 125cc-klasse. Ralph Bryans reed alle wedstrijden in de 250cc-klasse, waarvan hij er twee won en daarnaast nog acht podiumplaatsen haalde. Toch reikte het niet verder dan de vierde plaats in de eindstand. In de 350cc-klasse kwam hij slechts drie keer aan de start, maar dat ging erg goed met een overwinning en twee tweede plaatsen. Hier werd hij in de eindstand derde.

Na dit seizoen stopte Honda met haar deelname aan wegraces en Ralph Bryans besloot zijn carrière te beëindigen.

Na een kort ziekbed overleed hij in zijn huis in Schotland op 6 augustus 2014.

Wereldkampioenschap wegrace resultaten

[bewerken | brontekst bewerken]

(Races in cursief geven de snelste ronde aan, punten (tussen haakjes) zijn inclusief streepresultaten)

Jaar Klasse Team Motorfiets 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Punten Plaats Overwinningen Wereldkampioen
1962 50 cc Privé Benelli SPA
-
FRA
-
IOM
15
NED
-
BEL
-
DUI
-
DDR
-
NAT
-
FIN
-
ARG
-
0 - 0 Vlag van Duitsland Ernst Degner, Suzuki RM 62
350 cc Wilson-Norton 40M IOM
DNF
NED
-
ULS
-
DDR
-
NAT
-
FIN
-
0 - 0 Vlag van Federatie van Rhodesië en Nyasaland Jim Redman, Honda RC 171
500 cc Dearden-Norton 30M IOM
-
NED
-
BEL
-
ULS
10
DDR
-
NAT
-
FIN
-
ARG
-
0 - 0 Vlag van Verenigd Koninkrijk Mike Hailwood, MV Agusta 500 4C
1963 125 cc Honda CR 93 SPA
-
DUI
-
FRA
-
IOM
9
NED
-
BEL
-
ULS
-
DDR
-
FIN
-
NAT
-
ARG
-
JAP
-
0 - 0 Vlag van Nieuw-Zeeland Hugh Anderson, Suzuki RT 63 / RT 64
250 cc Benelli SPA
-
DUI
-
IOM
DNF
NED
-
BEL
-
ULS
-
DDR
-
NAT
-
ARG
-
JAP
-
0 - 0 Vlag van Federatie van Rhodesië en Nyasaland Jim Redman, Honda RC 164 / 3RC 164
500 cc Ryan-Norton 30M IOM
-
NED
-
BEL
-
ULS
5
DDR
-
FIN
-
NAT
-
ARG
-
2 14e 0 Vlag van Verenigd Koninkrijk Mike Hailwood, MV Agusta 500 4C
1964 50 cc Honda Honda RC 113 VST
DNS[1]
SPA
DNF
FRA
DNF
IOM
2
NED
1
BEL
1
DUI
1
FIN
DNF
30 2e 3 Vlag van Nieuw-Zeeland Hugh Anderson, Suzuki RM 64
125 cc Honda 2RC 146 VST
DNS[1]
SPA
-
FRA
-
IOM
3
NED
3
DUI
-
DDR
-
ULS
3
FIN
2
NAT
4
JAP
-
21 5e 0 Vlag van Zwitserland Luigi Taveri, Honda RC 145 / RC 146
250 cc Honda RC 164 VST
DNS[1]
SPA
-
FRA
-
IOM
-
NED
-
BEL
-
DUI
-
DDR
-
ULS
3
NAT
-
JAP
-
4 15e 0 Vlag van Verenigd Koninkrijk Phil Read, Yamaha RD 56
1965 50 cc Honda RC 114 VST
DNS[1]
DUI
1
SPA
2
FRA
1
IOM
DNF
36 (38) 1e 3 Vlag van Verenigd Koninkrijk Ralph Bryans, Honda RC 114 / RC 115
Honda RC 115 NED
1
BEL
5
JAP
2
125 cc Honda 2RC 146 VST
DNS[1]
DUI
DNF
SPA
DNF
FRA
-
11 8e 0 Vlag van Nieuw-Zeeland Hugh Anderson, Suzuki RT 65
Honda 4RC 146 IOM
6
NED
-
DDR
-
TSL
-
ULS
4
FIN
4
NAT
-
Honda RC 148 JAP
3
250 cc Honda RC 165 VST
DNS[1]
DUI
-
SPA
-
FRA
-
IOM
-
NED
-
BEL
-
DDR
-
TSL
-
ULS
5
FIN
3
NAT
-
JAP
-
6 13e 0 Vlag van Verenigd Koninkrijk Phil Read, Yamaha RD 56 / RD 05
1966 50 cc Honda RC 116 SPA
3
DUI
2
NED
2
IOM
1
NAT
2
JAP
DNS[2]
26 (30) 3e 1 Vlag van Duitsland Hans Georg Anscheidt, Suzuki RK 66
125 cc Honda RC 149 SPA
3
DUI
2
FRA
-
NED
DNF
DDR
6
TSL
2
FIN
3
ULS
2
IOM
7
NAT
2
JAP
DNS[2]
32 (33) 3e 0 Vlag van Zwitserland Luigi Taveri, Honda RC 149
1967 250 cc Honda RC 166 SPA
2
DUI
1
FRA
4
IOM
3
NED
3
BEL
3
DDR
3
TSL
4
FIN
DNF
ULS
2
NAT
3
CAN
3
JAP
1
40 (58) 4e 2 Vlag van Verenigd Koninkrijk Mike Hailwood, Honda RC 166
350 cc Honda RC 174 DUI
-
IOM
-
NED
-
DDR
-
TSL
-
ULS
2
NAT
1
JAP
2
20 3e 1 Vlag van Verenigd Koninkrijk Mike Hailwood, Honda RC 174
[bewerken | brontekst bewerken]
  • (en) Ralph Bryans op de officiële website van het wereldkampioenschap wegrace
  • (en) Deelnemersprofiel van Ralph Bryans op de officiële website van de Isle of Man TT
Zie de categorie Ralph Bryans van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.